سوء هاضمه چیست؟ علائم، دلایل + راه های درمان آن

سوء هاضمه چیست؟ علائم، دلایل + راه های درمان آن

فهرست محتوا

سوء هاضمه چیست؟

سوء هاضمه یکی از شایع‌ترین بیماری‌های گوارشی است که بسیاری از افراد در طول زندگی خود آن را تجربه می‌کنند. این عارضه می‌تواند پس از خوردن برخی از غذاها مانند غذاهای چرب یا تند، مصرف برخی داروها یا به دلیل یک بیماری زمینه‌ای مانند زخم معده، رفلاکس معده یا بیماری کیسه صفرا رخ دهد.

اگر بعد از خوردن غذا دچار معده درد یا ناراحتی در بالای شکم می‌شوید، احتمال دارد دچار سوء هاضمه شده باشید. این عارضه یک مشکل رایج است که حدود 20 درصد از جمعیت را تحت تاثیر قرار می‌دهد. علائم شایع آن عبارتند از نفخ، ناراحتی، احساس سیری بیش از حد، حالت تهوع و گاز.

سوء هاضمه چقدر طول می‌کشد؟

ممکن است برای چند دقیقه تا چند ساعت پس از صرف غذا علائم سوء هاضمه داشته باشید. معمولا 3 الی 5 ساعت طول می‌کشد تا معده شما یک وعده غذایی را قبل از انتقال به روده هضم کند. در طول این مدت لوزالمعده و کیسه صفرا، صفرا و آنزیم‌ها را به معده می‌فرستند تا به هضم کمک کنند. این اندام‌ها در ناحیه اپی گاستر شما (بالای میانی شکم) هستند که علائم سوء هاضمه در آنها رخ می‌دهد.

علائم سوء هاضمه

زمانی که به سوء هاضمه مبتلا می‌شوید، ممکن است علائم زیر را تجربه کنید:

  • درد یا نفخ معده
  • سوزش سردل
  • حالت تهوع
  • استفراغ
  • احساس سیری بیش از حد بعد از غذا خوردن
  • احساس سیری زودهنگام در طول غذا خوردن
  • احساس سوزش در معده یا مری
  • تجربه گاز زیاد یا آروغ زدن

پیشنهاد مطالعه: چه چیزی باعث سردرد و معده درد همزمان می شود؟

از علائم دیگر این عارضه می‌توان به طعم اسیدی در دهان و غرغر شکم اشاره کرد. استفراغ و آروغ زدن از علائم کمتر شایع هستند. اما ممکن است برخی افراد چنین علائمی داشته باشند.

گاهی اوقات حمله قلبی می‌تواند به عنوان سوء هاضمه ظاهر شود. اگر سوء هاضمه با تعریق، تنگی نفس یا احساس سفتی و فشردگی در ناحیه بالای شکم همراه است، فورا به پزشک مراجعه کنید.

دلایل سوء هاضمه

دلایل زیادی برای سوء هاضمه وجود دارد. این موارد می‌تواند از عادات غذایی و سبک زندگی گرفته تا عوارض جانبی داروها و بیماری‌های زمینه‌ای را شامل شود. این دلایل عبارتند از:

دلایل سوء هاضمه

سبک زندگی

زمانی که بدن شما نمی‌تواند غذا را به طور معمول هضم کند، دچار سوء هاضمه می‌شوید. این ممکن است نتیجه زیاد خوردن یا تند خوردن باشد. غذاهای تند و چرب نیز خطر این عارضه را افزایش می‌دهند. دراز کشیدن زودهنگام بعد از غذا خوردن نیز می‌تواند هضم غذا را سخت‌تر کند.

سایر دلایل رایج سوء هاضمه عبارتند از:

  • سیگار کشیدن
  • اضطراب
  • مصرف زیاد الکل، کافئین، شکلات و یا نوشیدنی‌های گازدار

مشاهده: همراه بیمار در بیمارستان

داروها

سوء هاضمه می‌تواند یکی از عوارض جانبی مصرف داروهای خاص باشد. این داروها عبارتند از:

  • داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی
  • استروژن و داروهای ضدبارداری خوراکی
  • آنتی بیوتیک‌ها
  • داروهای استروئیدی
  • داروهای تیروئید

شرایط پزشکی

چندین بیماری پزشکی نیز می‌توانند باعث سوء هاضمه شوند. این بیماری‌ها عبارتند از:

  • بیماری رفلاکس معده (GERD)
  • سرطان معده
  • گاستروپارزی
  • زخم معده
  • سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
  • عفونت معده
  • پانکراتیت
  • بیماری تیروئید
  • التهاب معده
  • بیماری سلیاک
  • سنگ کیسه صفرا
  • یبوست
  • انسداد روده
  • بارداری
  • عدم تحمل لاکتوز

پیشنهاد مطالعه: درمان تنگی نفس در خانه

گاهی اوقات ممکن است افراد بدون هیچ دلیل مشخصی دچار سوء هاضمه شوند. به این نوع عارضه، سوء هاضمه عملکردی یا غیر زخمی می‌گویند.

عوارض سوء هاضمه

این عارضه معمولا منجر به عوارض شدید نمی‌شود. اما می‌تواند کیفیت زندگی شما را تحت تاثیر قرار دهد و باعث ناراحتی شما شود. همچنین باعث می‌شود کمتر غذا بخورید که این ممکن است بر تعادل کلی تغذیه رژیم شما تاثیر بگذارد.

در موارد بسیار نادر، سوء هاضمه شدید و مداوم می‌تواند منجر به عوارض زیر شود:

  • تنگی مری
  • تنگی پیلور
  • مری بارت

تشخیص سوء هاضمه

پزشک شما احتمالا با پرسیدن سوالاتی در مورد علائم، سابقه پزشکی و عادات غذایی شما شروع می‌کند. همچنین ممکن است تحت یک معاینه فیزیکی کامل قرار بگیرید. اگر سوء هاضمه شما خفیف باشد ممکن است این ارزیابی‌ها کافی باشد.

تشخیص سوء هاضمه

پیشنهاد مطالعه: اکسیژن درمانی چیست؟ چه کسانی به آن نیاز دارند

اما اگر علائم شدیدی مانند کاهش وزن یا استفراغ مکرر را تجربه کنید یا بالای ۵۵ سال سن داشته باشید، آزمایش‌های زیر انجام می‌شوند:

  • آزمایش خون: برای بررسی کم‌خونی و سایر اختلالات متابولیک آزمایش خون انجام می‌شود. ممکن است پزشک برای بررسی عملکرد کلیه، کبد یا تیروئید، آزمایشات مورد نیاز را تجویز کند.
  • تست تنفس و آزمایش مدفوع: این آزمایشات برای تشخیص هلیکوباکتر پیلوری انجام می‌شوند. این باکتری با زخم معده مرتبط است.
  • آندوسکوپی: این آزمایش برای بررسی ناهنجاری‌ها در دستگاه گوارش فوقانی انجام می‌شود. همچنین ممکن است یک نمونه بافت به نام بیوپسی، برای تجزیه و تحلیل گرفته شود.
  • تست تصویربرداری: برای بررسی مشکلاتی مانند انسداد روده باید تصویربرداری با اشعه ایکس یا سی‌تی‌اسکن انجام شود.

درمان سوء هاضمه

درمان این عارضه به علت و شدت آن بستگی دارد. اغلب این عارضه خود به خود از بین می‌رود و با گذشت زمان بهبود می‌یابد. با این حال، برخی از داروها و تغییرات سبک زندگی می‌توانند به شما در درمان و پیشگیری از علائم آن کمک کنند.

اگر سوء هاضمه شما از بین نرود و علائم شما شدید یا مکرر باشد، پزشک ممکن است دارو را توصیه کند. افراد باید در مورد گزینه‌های مناسب و عوارض جانبی احتمالی داروها با پزشک خود صحبت کنند.

گزینه‌های دارویی برای درمان این عارضه عبارتند از:

آنتی اسیدها

اینها با اثرات اسید معده مقابله می‌کنند. آنت اسیدها داروهای بدون نسخه (OTC) هستند که نیازی به نسخه ندارند. با این حال، توجه به این نکته مهم است که برخی از آنتی اسیدها حاوی داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) هستند که ممکن است در واقع علائم سوء هاضمه و بیماری زخم معده را تشدید کنند.

پیشنهاد مطالعه: درمان سردرد + 19 روش خانگی برای خلاص شدن از سردرد

آنتاگونیست‌های گیرنده H-2

اینها سطح اسید معده را کاهش می‌دهند و از آنتی اسیدها مؤثرتر هستند. برخی از آنها به صورت OTC در دسترس هستند، در حالی که برخی دیگر فقط با نسخه هستند. برخی از آنتاگونیست‌های گیرنده ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند.

مهارکننده‌های پمپ پروتون (PPI)

PPI ها اسید معده را کاهش می‌دهند و از آنتاگونیست‌های گیرنده H-2 قوی تر هستند. PPI ممکن است به ویژه در صورت تجربه سوزش سر دل همراه با سوء هاضمه توصیه شود.

پروکینتیک

اینها با بهبود بخشیدن عملکرد ماهیچه‌ای دستگاه گوارش، می‌توانند به تقویت حرکت غذا از طریق معده کمک کنند. با این حال، مصرف این داروها ممکن است عوارض جانبی از جمله خستگی، افسردگی، اضطراب و اسپاسم عضلانی را ایجاد کنند.

آنتی بیوتیک‌ها

اگر عفونت هلیکوباکتر پیلوری باعث سوء هاضمه شما شود، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک تجویز کند. عوارض جانبی ممکن است شامل ناراحتی معده، اسهال و عفونت های قارچی باشد.

داروهای ضد افسردگی

این داروها استرس را کاهش داده و درد و ناراحتی ناشی از سوء هاضمه را تسکین می‌دهند.

درمان خانگی سوء هاضمه

دارو تنها درمان سوء هاضمه نیست. شما می‌توانید برای کاهش علائم این عارضه، تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید. با رعایت نکات زیر، می‌توانید علائم این عارضه را کاهش دهید:

مشاهده: اجاره تخت بیمارستانی در منزل

  • آهسته تر غذا خوردن
  • پرهیز از غذاهایی که باعث سوء هاضمه می‌شوند
  • خودداری از دراز کشیدن حداقل دو ساعت پس از صرف غذا
  • ترک کردن سیگار
  • متعادل نگه داشتن وزن
  • کاهش مصرف یا حذف الکل و کافئین
  • کنترل استرس و اضطراب
  • اجتناب از مسکن‌های خاص مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن سدیم
  • خوردن پنج یا شش وعده غذایی کوچک در روز به جای سه وعده غذایی بزرگ

جلوگیری از ابتلا به سوء هاضمه

برای جلوگیری از ابتلا به سوء هاضمه می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

  • پرهیز یا محدود کردن مصرف غذاهای محرک مانند غذاهای سرخ شده، گوجه فرنگی و برخی از ادویه‌ها
  • وعده‌های غذایی خود را کوچک کرده و در چنده وعده بخورید
  • خودداری از دراز کشیدن حداقل دو ساعت پس از صرف غذا
  • ترک کردن سیگار و محصولات تنباکو
  • مدیریت کردن استرس و اضطراب
  • خودداری از مصرف الکل و کافئین
  • خودداری از ورزش کردن حداقل یک ساعت بعد از صرف غذا
  • حداقل سه ساعت قبل از خواب غذا نخورید
جلوگیری از ابتلا به سوء هاضمه

پیشنهاد مطالعه: تزریق وریدی چیست و چرا برای سلامتی مفید است؟

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورت ابتلا به این بیماری چه زمانی به پزشک مراجعه کنم؟

بسیاری از افراد هر از گاهی سوء هاضمه خفیف را تجربه می‌کنند و آن را با تغییر سبک زندگی یا داروهای OTC کنترل می‌کنند. با این حال اگر علائم شما بیش از دو هفته طول کشید و به طور مکرر آن را تجربه کردید، باید به پزشک مراجعه کنید. در صورت بروز درد شدید همراه با علائم زیر باید به پزشک مراجعه کنید:

  • وجود خون در مدفوع یا مدفوع سیاه
  • استفراغ مکرر یا استفراغ همراه با خون
  • مشکل در بلع غذا
  • کاهش اشتها یا کاهش وزن ناخواسته
  • درد قفسه سینه که به فک، بازو یا گردن گسترش می‌یابد
  • تنگی نفس
  • تعریق
  • درد شدید و دائمی شکم

پزشک چه سوالاتی از من می‌پرسد؟

پزشک شما احتمالا از شما سوالاتی می‌پرسد. آماده بودن برای پاسخ دادن به آنها ممکن است زمانی را برای مرور هر نقطه‌ای که می‌خواهید زمان بیشتری را صرف آن کنید، آزاد کند. این سوالات عبارتند از:

  • اولین بار چه زمانی علائم سوء هاضمه را تجربه کردید و شدت آنها چقدر بود؟
  • آیا علائم شما مداوم بوده است یا گاه به گاه؟
  • چه چیزی علائم شما را بهبود می‌بخشد یا بدتر می‌کند؟
  • چه داروها و مسکن‌هایی مصرف می‌کنید؟
  • در یک روز معمولی چه می‌خورید و چه می‌نوشید؟
  • از نظر عاطفی چه احساسی داشتید؟
  • آیا سیگار می‌کشید و یا از محصولات تنباکو استفاده می‌کنید؟
  • آیا علائم شما با معده خالی بهتر است یا بدتر؟
  • آیا خون یا مواد سیاه استفراغ کرده‌اید؟
  • آیا تغییراتی در عادات روده خود از جمله سیاه شدن مدفوع داشته‌اید؟
  • آیا وزن کم کرد‌اید؟
  • آیا حالت تهوع یا استفراغ داشته‌اید؟

سخن پایانی از آرتا پیشرو

سوء هاضمه اغلب خفیف است و افراد می‌توانند برای مدیریت آن تغییراتی در رژیم غذایی و سبک زندگی خود ایجاد کنند. اما اگر به طور مکرر آن را داشته باشید، می‌تواند به یک مشکل جدی تبدیل شود و در خوردن، خوابیدن و کیفیت زندگی شما اختلال ایجاد کند. در برخی موارد، ممکن است علت زمینه‌ای جدی‌تری وجود داشته باشد. هر کسی که نگرانی در مورد سوء هاضمه شدید یا مداوم دارد باید به پزشک مراجعه کند.

ما در این مقاله از آرتا پیشرو، سعی کردیم تمامی موارد مرتبط با سوء هاضمه از جمله علائم، دلایل و راه های درمان آن را برای شما عزیزان توضیح دهیم. اگر شما هم تجربه‌ی این چنینی داشته‌اید و به سلامت توانسته‌اید از این بحران عبور کنید، حتما نظرات و تجربیات خود را برای ما بنویسید تا دیگران هم بتوانند از آنها نهایت استفاده را ببرند.

منابع healthline.comnhs.ukmayoclinic.orgmy.clevelandclinic.org

اشتراک گذاری
اشتراک در
اطلاع از
guest
0 دیدگاه
بازخورد های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
توجه

مطالب آرتا پیشرو تحت نظارت پزشکان تایید شده ویراستاری می‌شوند، ولی در نظر داشته باشید که جایگزین پیشنهاد تخصصی پزشک معالج نمی‌باشد. از اینرو پیشنهاد می‌کنیم جهت تشخیص و درمان کامل بیماری خود به پزشک متخصص مراجعه نمایید.

برخی از خدمات ما


خرید و اجاره دستگاه اکسیژن ساز در منزل
خرید و اجاره دستگاه اکسیژن ساز در منزل
استخدام پرستار در منزل برای مراقبت از عزیزانتان
استخدام پرستار در منزل برای مراقبت از عزیزانتان
فیزیوتراپی در منزل برای راحتی شما عزیزان
فیزیوتراپی در منزل برای راحتی شما عزیزان
خرید و اجاره تخت بیمارستانی در منزل برای مراقبت از بیمار
خرید و اجاره تخت بیمارستانی در منزل برای مراقبت از بیمار
آزمایش در منزل و محل کار برای آسایش شما عزیزان
آزمایش در منزل و محل کار برای آسایش شما عزیزان
همراه بیمار در بیمارستان برای مراقبت از عزیزانتان
همراه بیمار در بیمارستان برای مراقبت از عزیزانتان
ویزیت پزشک عمومی و متخصص در منزل
ویزیت پزشک عمومی و متخصص در منزل
پانسمان انواع زخم ها در منزل توسط کادر پزشکی متخصص
پانسمان انواع زخم ها در منزل توسط کادر پزشکی متخصص
خرید و اجاره دستگاه ساکشن در منزل برای نگهداری از بیمار
خرید و اجاره دستگاه ساکشن در منزل برای نگهداری از بیمار
تزریقات در منزل توسط کادر پزشکی متخصص برای آسایش شما
تزریقات در منزل توسط کادر پزشکی متخصص برای آسایش شما