نحوه کار با دستگاه ساکشن

دستگاه ساکشن یکی از ضروری‌ترین لوازم در بیمارستان‌ها و مراکز پزشکی است که احتمالاً اغلب شما آن‌ها را در کلینیک‌های اورژانس، دندان‌پزشکی و یا پوست و زیبایی دیده باشید. همچنین این دستگاه یکی از مهم‌ترین تجهیزاتی است که در آمبولانس‌ها، در کنار دیگر وسایل ضروری دیده می‌شود. حتی در برخی از خانه‌هایی که فردی بیمار وجود دارد و خودش یا افراد خانواده ترجیح می‌دهند تا در خانه از او مراقبت شود، وجود یک دستگاه ساکشن الزامی است. از این ‌رو پرستار یا افرادی که وظیفه مراقبت از بیماران را به عهده دارند، لازم است تا با نحوه کار با دستگاه ساکشن آشنا شوند.

دستگاه ساکشن چیست؟

امروزه احتمالا اکثر مردم با نام دستگاه ساکشن آشنایی دارند. دستگاه ساکشن نام‌های مختلفی دارد. یکی دیگر از اسم‌های دستگاه ساکشن، پمپ وکیوم می‌باشد. دستگاه ساکشن، جز دستگاه‌های تجهیزات پزشکی ریه می‌باشد که به وسیله پمپ مکش و با به وجود آوردن فضای خالی سبب ایجاد فشار منفی شده و باعث مکش مایعات و هوا می‌شود و برای خارج کردن مایعات و مخاط‌های اضافی از مجرای هوایی تنفسی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دستگاه کاربرد‌های زیادی دارد و در مراکز درمانی و یا حتی در منازل از آنها استفاده می‌شود.

با کمک این دستگاه می‌توان راه هوایی فرد بیمار را آزاد کرده و انسدادهایی مانند ترشحات، خون، بزاق و یا مخاط را از بین برد. به ‌عبارت ‌دیگر زمانی که فرد به‌ اندازه کافی هوشیار نباشد یا یک روش پزشکی برای پاک‌سازی ترشحات وجود نداشته باشد، دستگاه ساکشن راه هوایی لازم را به وجود آورده و به فرد برای نفس‌کشیدن کمک می‌کند. به ‌طور کلی کاربردهای دستگاه ساکشن عبارتند از:

• تخلیه خلط
• تخلیه خونابه
• خارج کردن بزاق داخل دهان
• حذف و تخلیه تومور های خوش خیم
• تخلیه چربی بدن در جراحی های زیبایی
• تخلیه مواد اضافی و مخاط جهت عملکرد بهتر نفس کشیدن

پیشنهاد مطالعه: دستگاه اکسیژن ساز چیست؟

نحوه کار با دستگاه ساکشن؛ انواع دستگاه ساکشن

دستگاه‌های ساکشن در انواع مختلفی طراحی شده‌‌اند و به تناسب نیازها و محیط کاربری مختلف، متفاوت‌اند. در زیر، به برخی از انواع دستگاه ساکشن اشاره خواهم کرد:

ساکشن قابل حمل

یکی از مدل‌های دستگاه ساکشن، ساکشن قابل حمل (پرتابل) می‌باشد. این دستگاه بسیار سبک می‌باشد و می‌توانید جهت خرید و یا اجاره ساکشن پرتابل به آرتا پیشرو مراجعه کنید و هرجا که بخواهید، آن‌ها را با خود حمل کنید. یکی از مزیت‌های این دستگاه این است که عملکرد سریعی دارد و می‌توانید به آسانی و راحتی از آن استفاده کنید. این دستگاه با باتری کار می‌کند و نیازی به برق شهری ندارد. در مواقع اضطراری و اورژانسی که به برق شهری دسترسی ندارید، می‌توانید از این مدل دستگاه استفاده کنید.

ساکشن بیمارستانی و خانگی

یکی از مدل‌های رایج و محبوب دستگاه ساکشن، ساکشن بیمارستانی می‌باشد. این دستگاه ساکشن در اتاق عمل و در جراحی‌ها استفاده می‌شود. البته علاوه بر اتاق عمل در بخش‌های دیگر نیز از آن استفاده می‌کنند. این دستگاه دارای دو مخزن می‌باشد. جهت خرید و یا اجاره دستگاه ساکشن در منزل می‌توانید با کارشناسان ما در آرتا پیشرو تماس بگیرید.

مشاهده: اجاره ساکشن در منزل

دستگاه ساکشن آمبولانسی

ساکشن آمبولانسی همانند دستگاه ساکشن پرتابل قابلیت جابجایی دارد. این دستگاه به وسیله‌ی گیره‌ای در آمبولانس وصل می‌شود. این دستگاه‌ها نیز عملکرد بسیار سریعی دارند و برای مواقع اورژانسی و بحرانی مناسب می‌باشند. این مدل دستگاه به وسیله باتری و برق شهر کار می‌کند. این دستگاه دارای لامپ LED می‌باشد و در مواقعی که نور کافی نباشد، می‌توان از نور آن استفاده کرد.

دستگاه ساکشن تولید شده توسط مایع

دستگاه ساکشن در بیماران مبتلا فیبروز کیستیک، بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) و اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) و بیمارانی که به تنهایی نمی‌توانند ترشحات خود را تمیز و تخلیه کنند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دستگاه‌‌ها برای جمع‌آوری مایعات از راه دهان و حلق بیماران استفاده می‌‌شوند. آنها معمولاً شامل یک مخزن مایع، لوله ساکشن و دستگاه تولید مایع برای جذب مواد مایع می باشند.

اجزای مختلف دستگاه ساکشن

• مانومتر
• موتور الکتریکی
• مولد فشار منفی
• فیلترهای تصفیه
• مخزن جمع آوری مایعات
• اتصالات انتقال دهنده مایعات و فشار منفی
• فیلترهای حفاظتی که در موارد خاص استفاده می‌شود
• لوله‌های داخلی و خارجی، از جمله لوله های ارتباطاتی
• سیستم‌های خلا، لوله خلا، اتصالات داخلی و کنترل خلا
• پمپ خلا که دارای یک برد الکترونیکی است که اجازه می‌دهد تا بنا به زمان فعال سازی عمل کند

سایز مناسب کاتتر برای گروه‌های سنی مختلف:

• نوزادان: 5-8
• کودکان: 6-8
• نوجوانان: 8-10
• بزرگسالان: 12-18

نکات مهم هنگام ساکشن:

• توضیح علت انجام ساکشن و روش همکاری به بیمار.
• آماده کردن محیط و وسایل مورد نیاز.
• توصیه می‌شود تا جایی که ممکن است از کاتترهای کوچکتر استفاده شود.
• ضخامت کاتتر ساکشن نباید از نصف قطر داخلی راه هوایی در بزرگسالان بیشتر باشد.
• جهت آماده نمودن بیمار برای ساکشن در کودکان و بالغین، ابتدا کسیژن ۱۰۰ درصد برای بیمار برقرار کنید و در نوزادان میزان fio2 را ۱۰ درصد افزایش دهید. این امر 30 تا 60 ثانیه قبل از انجام ساکشن به ویژه برای بیمارانی که هایپوکسیک هستند توصیه شده است.

این کار به روش‌های زیر می‌تواند انجام شود:

• بالا بردن میزان FiO2 در تنظیمات ونتیلاتور
• تهویه دستی در بیماران توصیه نمی‌شود چرا که اثبات شده است تامین FiO2 مناسب به این طریق امکان پذیر نمی‌باشد و از طرفی فردی که این کار را انجام می‌دهد باید مطمئن شود که فشار مثبت انتهای بازدم (PEEP) حفظ شده است. (زمانی که گزینه دیگری جهت هایپر اکسیژنه کردن موجود نباشد).
• قبل از انجام ساکشن و قبل از اتصال کاتتر ساکشن به لوله ساکشن فشار منفی این واحد باید از طریق مسدود کردن انتهای لوله چک شود. فشار باید تا حد ممکن و تا جایی که امکان پاک کردن موثر ترشحات باشد پایین آورده شود.

پیشنهاد مطالعه: رعایت نکات اصولی کار با دستگاه اکسیژن ساز

نحوه کار با دستگاه ساکشن؛ راه‌اندازی دستگاه ساکشن

برای شروع فرایند پاکسازی یا تخلیه ابتدا باید دستگاه ساکشن را توسط کلید روشن و خاموش، روشن کنید و برای تست اولیه دستگاه می‌توانید دست خود را بر روی مسیر لوله گذاشته و هم‌زمان حرکت عقربه نشان‌دهنده فشار و مکش را بررسی نمایید. با حرکت عقربه بر روی اعداد می‌توانید از صحت عملکرد دستگاه مطلع شوید.

نکته مهم در استفاده از این دستگاه، اکسیژن دهی به بیمار است. پزشکان و متخصصان توصیه می‌کنند قبل از انجام تخلیه مایعات اضافی، مدت زمانی را به اکسیژن دهی به بیمار اختصاص دهید.

پس از روشن کردن دستگاه و بررسی تنظیمات، لوله ساکشن را به حالت عمودی نگه داشته و با دست قسمتی از این لوله را خم می‌کنیم. سر لوله را وارد دهان بیمار کرده و مسیر مسدود شده را آزاد می‌کنیم. با حرکت دادن لوله به صورت دورانی درون دهان بیمار، فرایند تخلیه انجام می‌شود. توجه داشته باشید که لوله بیشتر از 10 تا 15 ثانیه درون دهان بیمار قرار نگیرد. در واقع هر پانزده ثانیه یک بار باید در جریان کار توقف ایجاد کنید. برای این منظور پس از ده ثانیه لوله را خارج کرده و یک تا دو دقیقه به بیمار استراحت دهید. در این مدت زمان می‌توانید مجدد فرایند اکسیژن دهی را انجام دهید.

نکات مهم نحوه کار با دستگاه ساکشن

• قبل از متصل کردن لوله پلاستیکی به لوله خلاء حتما دست‌های خود را با آب و صابون شستشو دهید.
• از تماس دست با سر لوله خودداری کنید. از آنجا که این لوله وارد دهان و یا مجرای تنفسی بیمار می‌شود، آلوده شدن آن منجر به بروز بیماری‌های عفونی در بیمار می‌گردد.
• از لوله با قطر مناسب جهت تخلیه مایعات و ترشحات استفاده کنید. انواع کاتتر دارای رنگ‌ها و سایزهای مختلفی هستند که هر کدام موارد مصرف متفاوتی دارند.
• بعد از اتمام کار با دستگاه ساکشن، لوله پلاستیکی یا سوند را از لوله خلاء جدا کرده و دور بیندازید.
• هنگام انجام تخلیه از دستکش استریل و محافظ چشم استفاده کنید.
• سر بیمار هنگام استفاده از دستگاه باید در زاویه 45 درجه باشد.
• در صورتی که بیمار در حالت هوشیاری به سر نمی‌برد، می‌توانید او را به پهلو در حالت خوابیده قرار دهید.
• همیشه قبل از کار با دستگاه ساکشن از سالم بودن لوله یا سوند اطمینان حاصل کنید.
• فرایند کلی تخلیه نباید بیشتر از 5 دقیقه طول بکشد.

مشاهده: اجاره اکسیژن ساز در منزل

نحوه تمیز کردن دستگاه ساکشن

دستگاه ساکشن دارای قطعات زیادی است بنابراین تمیز کردن مکرر یک ضرورت مطلق است. در حالت ایده‌آل باید پس از هر بار استفاده، هنگام استفاده از تجهیزات حفاظت فردی، برای محافظت در برابر ضایعات خطرناک، ساکشن را تمیز کنند. سپس قطعات قابل استفاده مجدد را در فواصل منظم تمیز کنید تا اطمینان حاصل شود که ساکشن و اجزای آن عاری از آلاینده‌های خطرناک هستند. خبر خوب این است که بسیاری از قطعات ساکشن یک بار مصرف هستند. برای تعیین اینکه چه چیزی را می‌توان دوباره استفاده کرد و چه چیزی را پس از استفاده دور انداخت، به دفترچه راهنمای محصول خود مراجعه کنید.

شما می‌توانید برای تمیز کردن، محفظه دستگاه و درگاه مکش را با یک پارچه مرطوب و صابونی پاک کنید و سپس آن را با یک پارچه بدون پرز خشک کنید. برای ضد عفونی کردن پس از استفاده، پارچه‌ای را با محلول سفید کننده ۱۰ درصد مرطوب کنید و محفظه و درگاه مکش را کاملا تمیز کنید و مراقب باشید که هیچ مایعی به داخل ساکشن نرسد. در نهایت، قبل از استفاده مجدد، از خشک شدن کامل ساکشن اطمینان حاصل کنید.

برخی از ترکیبات هستند که نباید با دستگاه ساکشن تماس داشته باشند. اجازه ندهید گریس یا روغن وارد سیستم شود یا اجزای قابل استفاده مجدد ساکشن را بپوشاند و داخل ساکشن را در معرض مقادیر بیش از حد آب قرار ندهید. علاوه بر این، از استفاده از پاک کننده‌های هیدروکربنی یا ساینده در دستگاه ساکشن خودداری کنید زیرا ممکن است به بدنه یا اجزای آن آسیب برسانند.

سخن پایانی از آرتا پیشرو

ما در این مقاله سعی کردیم تا شما را به طور کامل با دستگاه ساکشن و نحوه کار با دستگاه ساکشن آشنا کنیم. بهتر است بعد از مطالعه دفترچه راهنما، حتماً یک‌بار دستگاه را نزد یک فرد متخصص راه‌اندازی کنید تا تمام نکات لازم را با شما در میان بگذارد. همچنین شما می‌توانید برای خرید و یا اجاره دستگاه ساکشن با کارشناسان ما در آرتا پیشرو تماس بگیرید و یا درخواست خود را در صفحه مربوطه ثبت نمایید. بعد از ثبت درخواست، کارشناسان ما در کوتاه‌ترین زمان ممکن با شما تماس خواهند گرفت.

منابع myshepherdconnection.org